Nhà thờ Hồi giáo Lớn Sheikh Zayed: Tuyệt tác kiến trúc khắc họa linh hồn Hồi giáo

Nằm kiêu hãnh tại Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Nhà thờ Hồi giáo Lớn Sheikh Zayed không chỉ là một công trình kiến trúc biểu tượng mà còn là một bản hùng ca đương đại, hòa quyện tinh hoa thiết kế từ khắp thế giới Hồi giáo. Hoàng thân Sheikh Zayed bin Sultan Al Nahyan quá cố đã ấp ủ giấc mơ về một Nhà thờ Hồi giáo Vĩ đại để tôn vinh sự đa dạng văn hóa, nghệ thuật và kiến trúc của Hồi giáo, đồng thời là hiện thân sống động của thông điệp hòa bình bất diệt.

Di sản vĩnh cửu mang tên người cha sáng lập

Mang tên của Hoàng thân Sheikh Zayed bin Sultan Al Nahyan, người cha sáng lập và vị tổng thống đầu tiên của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Nhà thờ Hồi giáo Lớn chính là một biểu tượng trường tồn. Sheikh Zayed đã cống hiến hơn 30 năm lãnh đạo cho đến khi ông qua đời vào năm 2004, ngay trước khi công trình vĩ đại này hoàn tất. Thi hài của ông được an nghỉ thanh bình ngay trong sân của Nhà thờ Hồi giáo Lớn, như một minh chứng cho tình yêu và sự gắn kết không rời.

Tuyển chọn tinh hoa vật liệu từ khắp năm châu

Nhà thờ Hồi giáo Lớn là sự kết hợp diệu kỳ giữa những vật liệu xây dựng tinh xảo và tài hoa chế tác được quy tụ từ khắp nơi trên thế giới: Morocco, Ai Cập, Hy Lạp, Ý, Đức, Pakistan, Ấn Độ, Úc, New Zealand... Nổi bật nhất là mặt tiền trắng muốt, được làm từ đá cẩm thạch Sivac chất lượng cao, khai thác từ các mỏ đá Prilep ở Bắc Macedonia. Loại đá này nổi tiếng với sắc trắng rạng rỡ và đã được sử dụng từ thời La Mã để tạo nên những công trình vĩ đại nhất, mang đến vẻ đẹp thuần khiết, thanh thoát cho tổng thể.

Ngay cả vào những ngày sa mạc nắng gắt nhất, sàn đá cẩm thạch của Nhà thờ Hồi giáo Lớn, được khảm những hoa văn mosaic tinh xảo, vẫn giữ được sự mát lạnh dưới chân. Các vật liệu tự nhiên khác như gốm sứ, pha lê, vàng và đá quý được sử dụng khéo léo để tăng thêm vẻ đẹp và đảm bảo độ bền vĩnh cửu. Sự kết hợp giữa sắc trắng tinh khôi và những vật liệu cao cấp này tạo nên một hiệu ứng thị giác mê hoặc, truyền tải cảm giác thanh bình và sự sang trọng tuyệt đối.

Những biểu tượng kiến trúc không thể bỏ qua

Sân trong của Nhà thờ Hồi giáo Lớn trải rộng 17.000 m², được công nhận là ví dụ điển hình và lớn nhất về thiết kế mosaic đá cẩm thạch trên thế giới. Bốn góc sân là bốn tháp minaret hùng vĩ, mỗi tháp cao xấp xỉ 106 mét (350 ft). Mỗi tháp minaret là một câu chuyện về lịch sử kiến trúc, với ba phần hình học khác nhau: phần đế vuông và phần bát giác gợi nhớ thời Mameluke, và phần hình trụ thứ ba mang đậm dấu ấn Ottoman. Chiếc đèn lồng vương miện biểu tượng, được phủ bằng mosaic vàng-kính lộng lẫy, lại có từ thời Fatimid cổ đại.

Tuy nhiên, có lẽ yếu tố cấu trúc nổi bật nhất phải kể đến 82 mái vòm với nhiều kích cỡ khác nhau được bố trí khắp công trình. Các mái vòm được ốp đá cẩm thạch trắng tinh khôi và trên đỉnh mỗi mái vòm là chóp hình lưỡi liềm bằng kính vàng, lấp lánh dưới ánh nắng. Mái vòm lớn nhất nằm uy nghi ngay trung tâm của phòng cầu nguyện chính, như trái tim của toàn bộ nhà thờ.

Bên trong các mái vòm là những tác phẩm nghệ thuật và hoa văn truyền thống Maroc, cùng với những câu kinh Quran được khảm tinh xảo. Những ô cửa sổ lớn, kéo dài cho phép ánh sáng tự nhiên tràn ngập các phòng cầu nguyện, soi rọi không gian nội thất tráng lệ.

Nhà thờ Hồi giáo Lớn được bao bọc bởi những cột trụ độc đáo làm từ các tấm đá cẩm thạch trắng, khảm những hoa văn hoa lá tuyệt đẹp bằng đá quý và bán quý. Kỹ thuật khảm này được gọi là pietra dura, có nguồn gốc từ Ý thế kỷ 16 và cũng từng được ứng dụng trên các cột trụ uy nghi của Taj Mahal ở Ấn Độ. Những cột trụ này được đội lên bằng những đầu cột mạ vàng bằng nhôm anot hóa và chế tác tinh xảo theo hình dạng ngọn cây cọ. Có tổng cộng 1096 cột quanh dãy hành lang bên ngoài và 96 cột cung cấp sự hỗ trợ cấu trúc cho ba mái vòm chính.

Các tác phẩm thư pháp theo phong cách Naskhi, Thuluth và Kufic trang trí khắp nhà thờ, mang đến một vẻ đẹp nghệ thuật sâu sắc. Đặc biệt, 99 tên của Allah được khắc họa trang trọng trên bức tường Qibla bằng thư pháp Kufic truyền thống, tạo nên một không gian thiêng liêng và đầy cảm hứng.

Tấm thảm dệt tay lớn nhất thế giới

Kiệt tác này không thể thiếu tấm thảm biểu tượng nằm trong phòng cầu nguyện chính, do Ali Khalighi của công ty Grreh Rug Co. thiết kế. Với diện tích khổng lồ 5.627 m² (60.570 sq ft), đây là tấm thảm thắt nút bằng tay lớn nhất thế giới, được dệt bởi 1.200-1.300 thợ lành nghề. Chất liệu chủ yếu là len (từ New Zealand và Iran), xen kẽ với một phần ba là sợi bông. Tấm thảm chứa đựng con số đáng kinh ngạc 2.268.000.000 nút thắt, được hoàn thành trong hai năm miệt mài (8 tháng cho thiết kế và 12 tháng cho việc thắt nút). Thời gian còn lại dành cho việc vận chuyển các mảnh thảm riêng lẻ và ghép nối chúng tại chỗ, tạo nên một thể thống nhất hoàn hảo.

Đèn chùm pha lê rực rỡ

Trong số những chi tiết hoàn thiện tinh xảo của Nhà thờ Hồi giáo Lớn, bảy chiếc đèn chùm pha lê Swarovski do Faustig của Đức chế tác, nổi bật rực rỡ. Các tinh thể màu sắc tươi sáng gắn kết khéo léo và tạo hình những cây cọ úp ngược độc đáo. Các đèn chùm công phu này được làm từ thép không gỉ, đồng thau và mạ vàng 24 karat, với những hoa văn tinh tế hài hòa với thiết kế trên tấm thảm thủ công phía dưới.

Hệ thống chiếu sáng ma mị theo pha trăng

Một trong những tính năng ấn tượng nhất của nhà thờ là hiệu ứng ánh sáng công phu để phản ánh các giai đoạn của mặt trăng. 22 tháp đèn với máy chiếu ánh sáng tạo ra những đám mây màu xám xanh mê hoặc lên bề mặt bên ngoài của nhà thờ. Độ sáng được điều chỉnh mỗi ngày, nhẹ nhàng theo từng chu kỳ của mặt trăng, từ giai đoạn trăng lưỡi liềm mờ ảo đến giai đoạn trăng tròn rạng rỡ, tạo nên một cảnh tượng huyền ảo.

Di sản vĩ đại của Sheikh Zayed

Sheikh Zayed mong muốn Nhà thờ Hồi giáo Lớn không chỉ là sự tôn vinh vẻ đẹp đa dạng văn hóa, nghệ thuật và kiến trúc của thế giới Hồi giáo mà còn là kho tàng văn học Hồi giáo phong phú bằng nhiều ngôn ngữ, cùng với các ấn phẩm có niên đại từ hai thế kỷ trước. Nhà thờ Hồi giáo Lớn cũng được xem là tầm nhìn về sự sang trọng tuyệt đối và là một trong những điểm đến du lịch được ghé thăm nhiều nhất trên thế giới, thu hút hàng triệu du khách đến chiêm ngưỡng vẻ đẹp lộng lẫy và cảm nhận sự thanh bình, linh thiêng.

Bài: Navigator Media