Vision Pro - Quân át chủ bài của Apple trong ván cược vào điện toán không gian
Apple đang chuẩn bị cho ra mắt một thiết bị thực tế ảo tăng cường mới, hứa hẹn tạo nên hiệu ứng truyền thông mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Vision Pro là một chiếc máy tính được đeo trên mặt bạn, nhưng khía cạnh mới lạ thực sự nằm ở cách bạn sử dụng nó. Thay vì xem kết quả đầu ra của máy tính thông qua màn hình vật lý, chúng được chiếu thẳng vào mắt bạn bằng hai màn hình rất nhỏ nhưng có độ phân giải cao ở khoảng cách cực gần trước mặt bạn. Thay vì điều khiển máy tính thông qua bàn phím, chuột hoặc màn hình cảm ứng, giao diện người dùng chính là thông qua theo dõi bằng mắt và cử chỉ.
Giống như việc họ loại bỏ bút cảm ứng cho màn hình khi tung ra iPhone, Apple không yêu cầu bộ điều khiển vật lý để sử dụng bộ kính này.. Máy tính cảm nhận được những gì bạn quan tâm khi tương tác bằng cách quan sát chuyển động của mắt và sau đó nhìn vào bàn tay của bạn để xác định xem bạn muốn làm gì.
Những thứ này đều có tiền thân - vô số thiết bị dạng kính đeo mắt như Google Glass hoặc Quest Pro của Meta và các công nghệ như Leap Motion và Myo Armband đã được công bố trước đó. Nhưng không ai trong số những bậc tiền bối này có ý tưởng kết hợp tất cả lại với nhau thành một trải nghiệm liền lạc cho người dùng.
Apple đã gọi thiết bị mới này là “máy tính không gian”. Cái tên này rất phù hợp vì thiết bị có thể sử dụng bất kỳ không gian vật lý nào xung quanh bạn làm khung cảnh để hiển thị các đầu ra kỹ thuật số. Không cần bàn (hoặc đùi) để đặt thiết bị và không có giới hạn về kích thước của khu vực cảm nhận được. Điều đó có nghĩa là về mặt kỹ thuật, bạn có thể ngồi trong một không gian nhỏ, giống như ghế máy bay và xem một bộ phim chất lượng tương đương ngoài rạp.
Vậy máy tính không gian có phù hợp với nhu cầu thường nhật của mọi người? Hiện tại, Apple đã phác thảo các trường hợp sử dụng có vẻ khó hiểu. Bạn có thể sử dụng nó như một máy tính hoặc iPad bình thường nhưng với thông tin được trình bày trên màn hình linh hoạt và không bị giới hạn hơn nhiều. Nó sẽ có giá trị khi bạn không có nhiều không gian. Và nó sẽ có giá trị đối với những người hiện thường phải làm việc với nhiều màn hình lớn. Theo nghĩa đó, thiết bị tương tự gần nhất là một chiếc TV màn hình rất lớn. Liệu mọi người có trả 3.500 USD cho điều đó không? Có lẽ câu trả lời của số đông sẽ là “có”. Ngay cả Apple cũng bán một màn hình (Pro Display XDR) có thể có giá lên tới 6.000 USD. Từ quan điểm đó, nó dễ dàng nằm trong tầm chi phí cho các thiết bị điện tử hiện đại. Chiến lược này cũng có lợi ích trong việc phổ biến nền tảng mới này với số lượng lớn các ứng dụng đã có cho iPad và iPhone.
Tuy nhiên, màn hình hiển thị tốt hơn và thuận tiện hơn cho nội dung 2D dường như không chứng minh được sức nặng về mặt công nghệ và R&D dành cho Vision Pro. Câu hỏi thực sự là liệu thiết bị này có thể “dọn đường” cho các ứng dụng thực tế ảo và tăng cường chỉ có thể được sử dụng khi buộc một bộ máy tính lên đầu bạn hay không. Nó chắc chắn có khả năng kỹ thuật để làm như vậy. Vision Pro có thể hiển thị các vật thể 3D trong không gian hiện tại của bạn hoặc thậm chí đưa bạn đến không gian mới. Tuy nhiên, Apple hầu như không đề cập đến thuật ngữ AR và VR trong thông báo hồi tháng 6. Điều đó có nghĩa là thứ họ nhắm đến sẽ là một thứ chưa từng ai nghĩ đến trước đây. Đây không phải là thiết bị chỉ bao hàm công nghệ AR hoặc VR. Công nghệ này là một máy tính không gian tích hợp cả hai công nghệ trên.
Hãy xem lại những khái niệm đó. Thực tế tăng cường (hoặc AR) liên quan đến việc sử dụng môi trường xung quanh bạn và thay đổi nhận thức của bạn về nó. Google Glass đã làm được điều này bằng cách hiển thị cho bạn thông báo qua kính thông minh. Vision Pro thực hiện điều này bằng cách đặt màn hình 2D trong môi trường đó và cố định chúng sao cho khi đầu bạn di chuyển, màn hình sẽ không di chuyển. Điều này đạt được bằng cách truyền một video rất chính xác về thế giới thực qua thiết bị cho bạn. Bạn không trực tiếp nhìn thấy môi trường của mình nhưng bạn nghĩ rằng bạn đang làm như vậy. Do đó, về mặt kỹ thuật, Apple đang tăng cường khả năng quay video về môi trường của bạn chứ không che phủ mọi thứ khi bạn xem trực tiếp nó. Đối với người dùng, sẽ không có quá nhiều sự khác biệt trong cảm nhận.
Thực tế ảo (hoặc VR) liên quan đến việc đưa người dùng vào một môi trường ảo. Vision Pro thu hút toàn bộ sự chú ý của mắt bạn và do đó, theo định nghĩa, bạn sẽ đắm chìm trong một môi trường ảo. Ở một số trường hợp, nó trông giống như môi trường bạn thực sự đang ở. Vision Pro có khả năng truyền video từ môi trường hiện tại của bạn được thay thế bằng môi trường 3D được tạo bằng kỹ thuật số. Từ góc độ đó, đây rõ ràng là một thiết bị VR.
Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù sở hữu cả AR và VR nhưng những trường hợp sử dụng chúng lại không được Apple nhấn mạnh. Vision Pro thực ra là một thiết bị có khả năng cho cả hai nhưng chưa tìm thấy trường hợp sử dụng hấp dẫn nào trong cả hai mảng này. Đây là một trong những lý do khiến họ công bố nó tại hội nghị nhà phát triển hàng năm. Apple cần ứng dụng và họ cần nhiều nhà phát triển khác tưởng tượng ra chúng.
Tuy nhiên, tích hợp cả hai công nghệ trên cùng một thiết bị có thể đem lại sự cộng hưởng mạnh hơn mọi người vẫn tưởng. VR có khả năng cung cấp cho người dùng thông tin phù hợp hơn, đặc biệt khi thông tin đó không có sẵn hoặc rất tốn kém để có được. Bằng cách đưa người dùng vào những bối cảnh mới, mục đích của nó là mang thông tin đó đến với họ. Trong một số trường hợp, nó có thể là một cái nhìn thực tế về những gì đang diễn ra bên trong một tòa nhà, chẳng hạn như trong một vụ hỏa hoạn. Trong các trường hợp khác, nó thể hiện một môi trường mô phỏng, an toàn, chẳng hạn như một chuyến bay mô phỏng tạo điều kiện thuận lợi cho việc đào tạo mà không gây ra quá nhiều rủi ro.
Ngược lại, AR lấy thông tin được trình bày trong bối cảnh nhất định và phân tích nó để mang lại thông tin có liên quan. Ví dụ: khi bạn gặp ai đó tại một hội nghị, nó sẽ cung cấp thông tin nhận dạng người đó mà bạn không cần phải lục lại trong trí nhớ của mình. Hoặc, nó có thể cung cấp một lớp phủ hữu ích về các lối thoát hiểm nếu bạn đang gặp phải đám cháy. Trong mỗi trường hợp, mục tiêu là chắt lọc lượng thông tin từ môi trường của người dùng và trình bày thông tin cần thiết. Một điều cần lưu ý là Vision Pro không phải là một máy tính di động được sử dụng bên ngoài nhà hoặc nơi làm việc, điều này hạn chế khả năng ứng dụng của nó trong việc điều hướng môi trường bên ngoài (chẳng hạn như khi lái xe).
Đây là điều bình thường đối với Apple khi họ lần đầu tiên giới thiệu một thiết bị. iPod là một máy nghe nhạc kỹ thuật số. IPhone là một chiếc iPod được kết nối. IPad là một chiếc iPhone lớn hơn. Apple Watch là một chiếc đồng hồ thông minh tốt hơn. Và Vision Pro là màn hình 3D không giới hạn. Trong các trường hợp trước, những thiết bị trên đều gặt hái thành công vượt quá mong đợi bằng cách chào đón ý tưởng đổi mới của các nhà phát triển. Và tương tự như vậy, Vision Pro là một thử nghiệm mới đáng hoan nghênh trên con đường quen thuộc của Apple trong lĩnh vực điện toán.
Bài: Hiếu Võ - Theo Harvard Business Review
