Triển lãm V.I.E... giới thiệu nghệ thuật đương đại Việt ở Paris thông qua gallery tư nhân

Triển lãm V.I.E… với hơn 35 tác phẩm được trưng bày tại A2Z Art Gallery, Saint-Germain des Prés, Paris, do Lê Thiên Bảo giám tuyển, khắc họa một phần đời sống nghệ thuật ở Việt Nam trong thập kỷ vừa qua. Đa phần tác phẩm mượn dáng hình của tĩnh vật thân quen để neo lại dòng chảy của lịch sử. Không gian triển lãm được bố trí thân mật như nội thất của một căn nhà, nơi việc lao động nghệ thuật đồng hiện với sinh hoạt đời thường.

Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt mang tính lịch sử, bởi đây là lần đầu tiên nghệ thuật đương đại Việt Nam được giới thiệu tới thị trường Paris thông qua gallery tư nhân và giám tuyển độc lập chứ không phải một sự kiện mang tính ngoại giao.

Trong tiếng Pháp, “vie” là cuộc/sự sống. Trong máy tính của người dùng tiếng Việt, VIE là chế độ gõ bàn phím được sáng tạo để tích hợp được 29 chữ cái gốc latin và 6 thanh sắc khác nhau trong ngôn ngữ này. Tiếng Việt, cũng như nghệ thuật Việt, là sự hỗn dung văn hóa từ Trung Hoa, Chăm Pa, Pháp và Mỹ.

Lê Thúy, "Người Mẹ (La Mère)", 2022, watercolor and ink on silk, 120 x 180 cm

Sau gần hai thập kỷ kể từ khi Mỹ bình thường hóa quan hệ với Việt Nam năm 1995, cùng với sự phát triển của internet, nghệ thuật đương đại Việt Nam đã ồ ạt đón nhận những lý thuyết và tư tưởng cấp tiến của thế giới.

Hoàng Thanh Vĩnh Phong, "Portrait de matelas #50", 2022, lacquer, gold leaf, figerglass

200 x 145 x 18 cm © Hoàng Thanh Vĩnh Phong

Vô hình trung, bên cạnh chức năng tuyên truyền chính trị từ thời chiến, nghệ sĩ ở đây lại chịu chi phối thêm bởi những kỳ vọng từ kinh viện và nguồn quỹ nước ngoài.

Trải qua nhiều giai đoạn thích nghi, học hỏi và điều chỉnh, các nghệ sĩ trong triển lãm này hiện đang ở giai đoạn vững vàng nhất của sự nghiệp, khi đã không gồng mình với bài toán ‘‘giải thuộc địa”, “giải thiêng” hay ‘‘giải vật chất” để đáp lại kỳ vọng của giới chuyên môn phương Tây đối với một nền nghệ thuật vốn sinh ra từ thuộc địa và chiến tranh, như của Việt Nam.

Bùi Công Khánh chồng chất những trăn trở với xã hội vào men gốm Bát Tràng; Lê Thuý, Nguyễn Thị Châu Giang nâng niu quy luật sinh tử của phận người trên tranh lụa; Nguyễn Thúy Hằng phơi bày những ám ảnh cá nhân qua những câu chuyện hư cấu, được thể hiện bằng sơn dầu trên vải; Oanh Phi Phi, Hoàng Thanh Vĩnh Phong, khám phá và thử nghiệm các chiều kích khác của sơn mài; Richard Streitmatter-Tran tiếp tục “trình diễn” với cơ thể người, thông qua việc tôi luyện kỹ năng hình họa chân dung; Võ Trân Châu tái hình dung và chắp vá ký ức về lịch sử Đông Dương trên những tấm “mosaic” tái chế từ vải vụn.

V.I.E… tán dương hành trình của nghệ sĩ để có được tổng hòa nhuần nhuyễn của ý niệm, kỹ thuật tạo hình truyền thống và kết nối với đời sống địa phương. Đây cũng là mở đầu cho những hợp tác và cam kết dài hạn giữa A2Z Art Gallery với nghệ thuật Việt Nam trong tương lai.

Bài: Navigator Media