Nhật Bản có trở nên đáng đầu tư sau thắng lợi lớn của tỷ phú Warren Buffett?

Gần ba năm trước, Warren Buffett đã gây chấn động giới đầu tư với những vụ cá cược lớn, hoành tráng vào Nhật Bản. Vào thời điểm đó, nhiều người đã đặt nghi vấn rằng liệu canh bạc trái ngược của Buffett có đơm hoa kết trái hay không. Bây giờ chúng ta biết rằng nó có – và theo một cách thật ngoạn mục.

Một kỳ tích không ai ngờ tới

Tỷ phú Warren Buffett. Ảnh: NATI HARNIK/Forbes

Vào thời điểm đó, Covid-19 đang đẩy nền kinh tế lớn thứ hai châu Á xuống vực thẳm. 25 năm đầy tự hào trong việc cải cách một nền kinh tế cứng nhắc và cạnh tranh trước tháng 8 năm 2020 cũng không đưa Nhật Bản vào danh sách phải đầu tư của hầu hết các chuyên gia.

Đáng ngạc nhiên hơn, Buffett không đầu tư tiền vào các công ty khởi nghiệp hoặc các công ty năng lượng tái tạo với tiềm năng tăng trưởng to lớn. Berkshire Hathaway đã đặt cược vào các công ty thương mại “Nhật Bản già cỗi” gồm Itochu, Marubeni, Mitsubishi Corp., Mitsui & Co. và Sumitomo Corp.

Trong mùa thu nhập gần đây nhất, năm công ty mà Buffett đã chọn đều nằm trong số những người thu lợi nhiều nhất. Kể từ khi Buffett xuất hiện, giá cổ phiếu của họ đã tăng từ 80% đến 230%, vượt qua các cổ phiếu được yêu thích khác của Berkshire là Apple và Coca-Cola.

Giờ đây, Buffett đã cho biết rằng ông đang tìm cách mở rộng phạm vi đầu tư vào Nhật Bản của mình. Tháng trước, “Nhà tiên tri xứ Omaha” đã đến thăm nước này, dù vậy ông vẫn chưa tiết lộ lĩnh vực và công ty tiếp theo mình lựa chọn.

Một thực tế chưa đủ sức thuyết phục cho giới đầu tư

Tuy nhiên, điều đáng quan tâm nhất hiện tại chưa phải là lựa chọn của Buffett, mà là Chính phủ Nhật Bản nên làm gì để thu hút thêm khối tài sản khổng lồ của Buffett? Hay tham vọng hơn, thuyết phục cả nhiều nhà đầu tư lớn khác đi thẳng đến Tokyo và Osaka để đặt cược vào các công ty bị định giá thấp.

Đáng buồn thay, có rất ít biến chuyển xảy đến. Trong hơn 18 tháng cầm quyền của Thủ tướng Fumio Kishida, Đảng Dân chủ Tự do do ông đứng đầu đã không đưa ra bất kỳ cuộc cải cách kinh tế lớn nào.

Năm mà người tiền nhiệm của Kishida, Yoshihide Suga, dường như cũng có đường lối tương tự. Và đáng buồn thay, gần 8 năm mà cố Thủ tướng Shinzo Abe nắm quyền từ 2012 đến 2020 cũng vậy.

Masayoshi Son – nhà sáng lập và Tổng giám đốc điều hành của tập đoàn viễn thông đa quốc gia Nhật Bản SoftBank. Ảnh: Japan Times

Chắc chắn, Abe đã tận dụng một số cơ hội dễ nắm bắt để tăng cường khả năng quản trị doanh nghiệp một chút. Tuy nhiên, hầu hết các chính sách đều quá mơ hồ để có được hiệu quả lớn.

Giờ đây, Kishida đang có một cơ hội để lấy lại đà cải cách. Ông nên lấy các hoạt động đầu tư của Buffett làm cơ sở cũng như cố gắng có được nhiều khoản đầu tư hơn trong nước từ vị doanh nhân vẫn được gọi là ‘Buffett của Nhật Bản’, Masayoshi Son.

Hướng đi khả dĩ nhất dành cho chính phủ Nhật Bản

Mặc dù Kishida đang bận rộn chuẩn bị đón tiếp các nhà lãnh đạo G7 ở Hiroshima vào cuối tuần này, nhưng chủ đề kinh tế vẫn nên được chú trọng. Đội ngũ cố vấn của Fukuda nên thông báo về sự bùng nổ của hoạt động phía cung để cắt giảm bộ máy quan liêu và các quy định, nới lỏng thị trường lao động, thúc đẩy đổi mới, tăng năng suất, trao quyền cho phụ nữ và thu hút nhiều nhân tài quốc tế hơn.

Điều đó sẽ thu hút sự chú ý trên toàn cầu, bao gồm cả châu Á. Bất kỳ tiến bộ nào mà Nhật Bản có thể đạt được trong việc khôi phục lại vai trò đầu tàu kinh tế trong quá khứ của mình – điều mà Trung Quốc đang tiếp quản – sẽ khiến cả khu vực vui mừng.

Nhóm của Kishida cũng có thể mời tỷ phú Son của SoftBank tham gia một phiên động não. Quỹ đầu tư công nghệ VisionFundcủa Son – quỹ đầu tiên tại nước này nắm giữ khối tài sản trị giá 100 tỷ USD – đã khuấy động tình hình hiện tại của hoạt động đầu tư mạo hiểm toàn cầu. Tuy nhiên, rất ít vốn đã được triển khai bên trong Nhật Bản.

Đã đến lúc niềm tin Kishida cần dứt khoát trong hành động. Nếu Bộ trưởng Tài chính Shunichi Suzuki và Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Yasutoshi Nishimura không hoàn thành công việc, thì ông nên cải tổ nội các của mình ngay lập tức.

Tái khởi động có thể là cách duy nhất để đưa Tokyo thoát khỏi tình trạng suy thoái theo chủ nghĩa cải cách này. Nó có thể báo hiệu cho Buffett, Son và những tỷ phú hàng đầu rằng Nhật Bản thực sự xứng đáng với những khoản đầu tư đầy tham vọng.

Bài: Hiếu Võ – Theo Forbes