Dấu ấn nghệ thuật Rococo và Baroque tại Thổ Nhĩ Kỳ cùng các công trình độc đáo

Cung điện Dolmabahçe, 1843, Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ

Tượng trưng cho sự lộng lẫy, xa hoa và rực rỡ, nghệ thuật Rococo đã "làm mưa làm gió" khắp châu Âu từ đầu những năm 1700, kế nhiệm phong cách Baroque với đặc trưng ít ánh sáng và nhiều hình ảnh tôn giáo. Tuy nhiên, trong lĩnh vực kiến trúc, Baroque và Rococo lại có mối liên hệ mật thiết đến bất ngờ. Hành trình Rococo du nhập vào Thổ Nhĩ Kỳ có phần độc đáo hơn so với các quốc gia châu Âu khác. Để hiểu rõ hơn về cách Đế chế Ottoman tiếp nhận và biến tấu phong cách này, hãy cùng khám phá lịch sử và đặc điểm của chúng.

Phong cách Rococo trỗi dậy như một biểu tượng của Kỷ nguyên Khai sáng. Trong khi Baroque trước đó tận dụng sự tương phản ánh sáng và chất liệu để củng cố bản sắc Công giáo, Rococo lại tràn ngập ánh sáng, gam màu nhẹ nhàng và nguồn cảm hứng mang tính thế tục hơn. Các họa tiết hoa, sỏi và vỏ sò trở thành dấu ấn đặc trưng của Rococo. Một điều thú vị là, dù Rococo xuất hiện sau Baroque ở Tây Âu, nhưng tại Thổ Nhĩ Kỳ (khi đó là Đế chế Ottoman), thứ tự lại đảo ngược.

Kiến Trúc Rococo và Baroque ở Thổ Nhĩ Kỳ: Phác thảo đài phun nước Dönertaş, Izmir

Rococo "đến trước", Baroque "theo sau": Câu chuyện du nhập độc đáo

Nổi lên dưới triều đại Vua Louis XV của Pháp, nghệ thuật Rococo nhanh chóng được đón nhận nồng nhiệt tại Pháp từ đầu thế kỷ 18. Người ta tin rằng nó được giới thiệu đến Đế chế Ottoman vào khoảng quý đầu tiên của thế kỷ 18. Sự kiện này bắt đầu khi Vua Louis XV gửi tặng Sultan Ottoman, Ahmet III, một vài món quà (có lẽ là tranh vẽ và tác phẩm điêu khắc nhỏ) theo phong cách Rococo. Ấn tượng sâu sắc trước vẻ uy nghi và lộng lẫy, Sultan liền cử một đại sứ đến Paris. Vị đại sứ này đã tận mắt quan sát, tìm hiểu về phong cách Pháp này và trở về với nhiều bức tranh minh họa nghệ thuật Rococo. Sự giao lưu giữa các nhà cai trị và đại sứ Pháp cùng Đế chế Ottoman tiếp tục phát triển.

Đài phun nước Dönertaş, Izmir, Thổ Nhĩ Kỳ (1814)

Cung điện Yıldız, Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ (1880)

Sau đó, người Ottoman mới bắt đầu nghiên cứu phong cách Baroque và chủ yếu áp dụng nó vào kiến trúc của mình. Nhiều công trình đồ sộ được thiết kế theo một phong cách kiến trúc mà ngày nay chúng ta gọi là Baroque Ottoman. Vì vậy, Baroque được giới thiệu đến Đế chế Ottoman muộn hơn Rococo, và kết quả là hai phong cách này thường xuyên được pha trộn một cách tinh tế. Trong Đế chế Ottoman, không hiếm để bắt gặp một tòa nhà với vẻ ngoài Baroque hùng vĩ, nhưng bên trong lại mang nét nhẹ nhàng, màu pastel với các họa tiết hoa và vỏ sò duyên dáng.

Thánh đường Ortaköy, Thổ Nhĩ Kỳ (1856)

Thánh Đường Aziziye, Konya, Thổ Nhĩ Kỳ (1874)

Kiến trúc Rococo và Baroque đã thịnh hành trong Đế chế Ottoman cho đến nửa sau thế kỷ 19. Những kiến trúc sư nổi bật định hình phong cách này bao gồm Mehmet Tahir Ağa, Mustafa Ağa, Nigoğos Balyan, Garabet Amira Balyan và Simon Kalfa.

Bài: Navigator Media